Aylık arşivler: Nisan 2014

Nötr ve Toprak Nasıl Ayırt Edilir

Ülkemizde, evlerde kullanılmakta olan alternatif akım (AC), bir faz(monofaze) ve bir nötr hattından oluşan gerilimdir.  Türkiye’de 220 Voltluk 50Hz lik bir gerilim sunulmaktadır. Evlerde canlı uç (faz) ve nötr ucuyla birlikte bir de toprak hattı kullanılmaktadır. Bahsettiğimiz hatlar evlere, elektrik panosundaki sayaç üzerinden geçerek farklı renklerde kablolar ile evdeki elektrik düğmeleri ve prizlere ulaşır.

Faz, Nötr ve Toprak hattını taşıyan kabloların renkleri aslında bilinmekte olup aşağıdaki şekildedir;

  • Faz : Kahverengi, siyah veya gri.
  • Nötr: Açık Mavi.
  • Toprak : Sarı zemin yeşil çizgili.

Bu noktaya kadar problem yok aslında. Sorun bu renkli kabloların birbirlerinin yerine kullanıldığı anda oluşmakta. Örneğin faz kablosu için mavi renkli kablo kullanılması veya tüm kabloların aynı renkte olması gibi.! Faz ucunu tespit etmek kolay, kontrol kalemi ile kablo ucuna dokunulduğunda hangisinde ışık yanıyor ise canlı uç (faz) odur. Ancak nötr ve toprak ayrımını kontrol kalemiyle yapmak mümkün değil.

ampulBunun için akkor flamanlı bir ampul’e ihtiyaç vardır. Bildiğimiz klasik edison ampulu 🙂 Gerçi yakın zamanda belki de artık bulunamayacaktır. Enerji tasarruflu ampuller ardından LED ampuller piyasaya sürüldü, hatta avrupada bazı ülkelerde akkor flamanların kullanımı yasaklandı, enerji tüketiminin fazla olduğu gerekçesiyle.

Bu ampul bir masa lambasına takılmış veya basit bir duy üzerine takılı bir şekilde de olabilir. Elektrik akımına kapılma tehlikesi olduğundan dikkatli bir şekilde hareket edilmelidir. Şimdi daha önce tespit ettiğimiz faz ucuna ampulün bir ucunu değdirdikten sonra diğer ucunu da nötr olduğu düşündüğümüz uca dokunduralım;

  • Eğer ampul yanıyor ise tespit doğru yapılmış demektir yani nötr ucunu tespit etmiş oluyoruz, boşta kalan diğer uç ise topraktır.
  • Eğer ampul yanmadı ise kaçak akım rölesi atmış evdeki elektrik akımı kesilmiş demektir. Tespit edilen uç toprak ucudur.